Doanh số bán hàng của Tesla đang giảm chưa từng thấy. Các đối thủ cạnh tranh đang nhanh chóng giành được thị phần. Gần đây, Tesla nhận được rất nhiều tin xấu. Tuy nhiên, không rõ liệu việc tham gia vào chính trị của CEO Elon Musk có phải là nguyên nhân dẫn tới kết quả kinh doanh tồi tệ như vậy hay không.

Những điều chúng ta đều có thể nhìn thấy rõ đó là: Lần đầu tiên doanh số toàn cầu của Tesla giảm vào năm ngoái, giảm 1% so với năm 2023. Đối với nhiều công ty khác, đây không phải là mức giảm lớn, nhưng lại đáng chú ý ở một công ty đã ghi nhận mức tăng doanh số lần lượt là 38% và 40% trong hai năm trước đó. Chưa kể việc, cổ phiếu Tesla luôn đạt mức tăng trưởng mạnh mẽ trong thập kỷ qua phần lớn dựa trên kỳ vọng tăng trưởng trong tương lai.

Trong một khoảng thời gian ngắn hơn, Tesla đã báo cáo mức giảm mạnh 16% về doanh số bán hàng tại Mỹ trong khoảng thời gian từ tháng 12 đến tháng 1. Dẫu vậy, điều đó dường như là bình thường đối với công ty, họ đang nỗ lực hết mình để đạt được mục tiêu doanh số bán hàng vào cuối năm để đạt được mục tiêu kết quả tài chính cả năm, sau đó là mức giảm vào tháng 1. Ví dụ, doanh số bán hàng vào tháng 1/2024 đã giảm 24% so với doanh số bán hàng vào tháng 12/2023.

Nhưng ngoài những vấn đề kể trên, Tesla còn đang được điều hành bởi một CEO không chỉ vừa đang làm chính trị mà còn đồng điều hành đến ít nhất bốn công ty khác. Và điều đó khiến cho việc đổ lỗi hoàn toàn cho bất kỳ yếu tố nào về tình hình tương đối khó khăn của công ty trở nên khó khăn.

Stephanie Valdez Streaty, giám đốc phân tích ngành của Cox Automotive cho biết: “Vẫn còn quá sớm để thấy bất kỳ (phản ứng dữ dội) nào của Musk trong số liệu của Tesla. Chúng tôi không thể xác định được rằng sự phân cực đang khiến mọi người mua hoặc tránh xa Tesla”.

Musk đã trở thành tâm điểm chú ý vì những động thái định hình lại chính phủ liên bang khi ông đồng tổ chức các cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Donald Trump. Và những trở ngại đối với doanh số bán hàng của Tesla là có thật, từ sự cạnh tranh gia tăng đến giá xe.

Có lẽ dấu hiệu lớn nhất cho thấy sự thay đổi trong sở thích sở hữu một chiếc Tesla đến từ S&P Global Mobility, nơi có dữ liệu bán hàng theo từng tiểu bang. Dữ liệu được chia thành “các tiểu bang xanh”, nghĩa là các tiểu bang đã bỏ phiếu cho ứng cử viên Dân chủ trong bốn cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất và “các tiểu bang đỏ” nơi đảng Cộng hòa giành chiến thắng trong bốn cuộc bầu cử liên tiếp. Và trong mỗi nhóm tiểu bang, dữ liệu được xem xét theo tỷ lệ hộ gia đình đã sở hữu một chiếc Tesla và mua thêm một chiếc nữa khi mua một chiếc ô tô mới.

Tại các tiểu bang xanh, tỷ lệ người mua Tesla đã giảm từ 72% trong quý IV năm 2023 xuống còn 65% trong quý IV năm 2024. Trong khi đó, tỷ lệ người mua Tesla ở các tiểu bang đỏ tăng nhẹ từ 47,6% vào cuối năm 2023 lên 48,2% trong ba tháng cuối năm ngoái.

Tỷ lệ trung thành của chủ sở hữu xe Tesla tại các tiểu bang xanh giảm khiến Tesla mất khoảng 1% thị phần nói chung tại các tiểu bang này, bao gồm một số thị trường ô tô lớn nhất cả nước như California.

Có một số bằng chứng bổ sung cho thấy một số người mua có thể đã mất hứng thú với hoạt động chính trị của Musk. Valdez Streaty chỉ ra cuộc thăm dò ý kiến những người mua xe tiềm năng trong tháng này của Morning Consult cho thấy gần 32% người mua ở Mỹ “sẽ không cân nhắc” mua Tesla. Con số này tăng so với mức 27% trong cuộc khảo sát của Morning Consult một năm trước và chỉ 17% khi họ đặt câu hỏi vào tháng 2/2021.

Trong khi đó, chỉ có 16% người mua tiềm năng gần như chắc chắn hoặc rất có thể sẽ xem xét xe Tesla trước khi mua trong cuộc khảo sát gần đây nhất, một con số không thay đổi nhiều trong bốn năm qua.

Sự gia tăng những người nói rằng họ gạch Tesla khỏi danh sách mua sắm của mình không lớn bằng những người hiện đang bày tỏ quan điểm tiêu cực về Musk. Một cuộc thăm dò vào tháng 1 của Đại học Quinnipiac cho thấy 53% cử tri không tán thành việc Musk đóng vai trò nổi bật trong chính quyền ông Trump, so với mức 39% tán thành. Một cuộc thăm dò vào tháng 12/2022 của trường đại học cho thấy 36% cử tri có quan điểm tích cực về Musk và 35% có quan điểm tiêu cực.

XE TESLA CŨ RAO BÁN KỶ LỤC

Một yếu tố có thể chỉ ra phản ứng dữ dội của Musk gây ảnh hưởng tới Tesla là số lượng xe Tesla đã qua sử dụng được đưa ra thị trường, khi chủ sở hữu xe bán tháo xe của họ. Và hiện tại có nhiều xe Tesla được giao dịch hơn, với trung bình khoảng 11.300 xe Tesla được niêm yết trên Cox’s AutoTrader, một kỷ lục, trong suốt quý IV năm ngoái, tăng 28% so với mức trung bình 8.800 xe của năm trước đó.

Nhưng ngay cả điều đó cũng có những yếu tố phức tạp – Cox cho biết phần lớn lượng xe Tesla đổ về các bãi xe cũ có thể là do doanh số tăng đột biến sau đại dịch ba năm trước và xu hướng tự nhiên của một số người bán lại xe sau ba năm.

Và có nhiều yếu tố khác có thể khiến doanh số bán xe Tesla mới giảm, đáng chú ý nhất là sự gia tăng cạnh tranh. Các hãng sản xuất ô tô phương Tây lâu đời như General Motors, Ford và Volkswagen đã dành vài năm qua để tung ra các mẫu xe điện mới, với nhiều mẫu xe liên tục ra mắt và đôi khi có giá thấp hơn Tesla.

Để so sánh, Tesla đã thực hiện những thay đổi khá khiêm tốn đối với dòng sản phẩm chính của mình – xe sedan Model Y và Model 3 và xe SUV Model X và Model Y. Mẫu xe mới duy nhất, xe bán tải Cybertruck, là một loại xe ngách đắt tiền chỉ có doanh số khiêm tốn.

Ngoài ra còn có sự cạnh tranh đáng kể mới từ nhà sản xuất ô tô Trung Quốc BYD, hãng này đã gần như bắt kịp Tesla về doanh số bán xe điện trên toàn thế giới và thực sự đã vượt Tesla với biên độ lớn vào quý 4 năm 2024. BYD đang chiếm dần thị phần của Tesla tại Trung Quốc và Châu Âu nhưng vẫn chưa thâm nhập vào thị trường Mỹ.

Theo Cơ quan Giao thông Vận tải Liên bang Đức, doanh số bán xe Tesla tại Đức vào tháng 1 đã giảm 59% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dẫu vậy, Ivan Drury, giám đốc thông tin chi tiết tại trang web mua xe Edmunds cho biết: “Việc mua xe là một trong những khoản mua sắm lớn nhất và được cân nhắc kỹ lưỡng nhất mà người tiêu dùng thực hiện ngoài nhà ở. Và họ thường xem xét chủ yếu vào giá cả, các lựa chọn và giá trị cảm nhận hơn là các yếu tố như chính trị của CEO”.

Drury cho biết: “Có một bộ phận lớn dân số không quan tâm đến chính trị hoặc không quan tâm đến vấn đề này. Nhiều người sẽ gạt cảm xúc của mình về chính trị sang một bên khi mua hàng và tập trung vào giá cả”.

Theo: CNN