Hãng tin CNBC cho hay sau màn ra mắt đáng thất vọng của taxi điện tự lái nhà Tesla, cổ phiếu hãng này đã mất 9% giá trị ngay trong phiên, đồng thời khiến giá cổ phiếu các đối thủ trong ngành dịch vụ taxi như Uber hay Lyft đi lên.

Cụ thể trong sự kiện “We,Robot” vừa qua, Elon Musk đã giới thiệu mẫu xe taxi điện tự lái mang tên Cybercab với thiết kế không có vô lăng hay bàn đạp. Tuy nhiên sản phẩm này lại chẳng gây được nhiều ấn tượng cho nhà đầu tư khi ông chủ Tesla không đưa ra được thời gian cụ thể để đưa Cybercab vào hoạt động.

Việc Elon Musk chỉ nói rằng sẽ cố gắng đưa sản phẩm vào thị trường trước năm 2027 mà không có chi tiết mốc thời gian cụ thể hay Cybercab sẽ được sản xuất tại đâu khiến Phố Wall cho rằng ông chủ Tesla lại “bán giấc mơ” một lần nữa như đã từng làm nhiều lần trước đây.

Hậu quả là giá cổ phiếu Tesla đóng cửa phiên 11/10/2024 đã giảm 12% kể từ đầu năm nay và giảm 17% trong vòng 12 tháng qua.

Trái ngược với Tesla, cổ phiếu đối thủ Uber và Lyft trong ngành taxi đã tăng tương ứng 8% và hơn 9%.

Thất vọng

Sau sự kiện, các nhà phân tích tại Jefferies đã đăng tải tiêu đề “đáng thất vọng” về màn trình bày của Elon Musk. Tương tự, phía Barclays cũng cho rằng việc Tesla không đưa ra được những cơ hội phát triển trong ngắn hạn mà chỉ nói về tầm nhìn mơ hồ dài hạn khiến nhà đầu tư mất niềm tin vào hãng xe điện này.

“Như dự kiến từ trước thông qua các lần giới thiệu sản phẩm trước đây của Tesla, công ty không đưa ra được nhiều cập nhật chi tiết mà chỉ nhấn mạnh vào tầm nhìn tăng trưởng của Tesla trong lĩnh vực xe điện tự lái”, báo cáo của Barclays ghi rõ.

Ngoài ra, Barclays còn cho rằng công chúng không nhận được thêm bất kỳ cập nhật nào về tiến độ phát triển công nghệ xe tự lái hay các dữ liệu cụ thể phản ánh sự cải thiện trong kỹ thuật của Tesla.

Đồng quan điểm, các chuyên gia phân tích của Piper Sandler cho rằng việc thiếu các thông tin chi tiết trong mảng công nghệ khiến Elon Musk không còn gây ấn tượng được với nhà đầu tư như trước đây nữa.

“Chẳng có gì khó hiểu nếu giá cổ phiếu Tesla giảm mạnh sau khi sức nóng của sự kiện qua đi”, báo cáo của Sandler nêu rõ.

Một yếu tố nữa được các chuyên gia chỉ ra là Elon Musk đã thất bại trong việc biện giải Tesla sẽ trở thành một công ty trí tuệ nhân tạo như đã từng cam kết. Ông chủ Tesla không đưa ra bất kỳ thông tin chi tiết nào về việc ứng dụng AI vào hệ thống lái tự động cũng như chẳng nói gì về kế hoạch hợp tác giữa Tesla với xAI.

Rất rõ ràng, những quy định ngặt nghèo trong mảng xe tự lái do lo ngại gây nguy hiểm cho người dùng khiến Tesla sẽ còn phải mất rất nhiều năm nữa cùng hàng tỷ USD đầu tư mới có thể cho ra sản phẩm hoàn thiện được phép hoạt động trên thị trường

Trong khi đó, chuyên gia phân tích Paull Miller của Forrester thì khẳng định việc sản xuất hàng loạt có thể giúp Tesla hạ giá bán Cybercab xuống dưới 30.000 USD như đã cam kết. Tuy nhiên nếu trợ cấp cho mảng xe điện từ chính phủ bị gián đoạn hoặc Tesla gặp vấn đề về kinh doanh thì rất khó để công ty này sản xuất hàng loạt Cybercab với mức giá thấp như vậy trong thập kỷ này.

Một yếu tố nữa khiến màn ra mắt của Elon Musk gây thất vọng là câu chuyện bảo hiểm xe hơi. Những chiếc xe tự lái của Tesla sẽ không thể vận hành nếu chưa được mua bảo hiểm, thế nhưng các hãng bảo hiểm lại chưa có hoặc có rất ít sản phẩm dịch vụ cho mảng này vì còn quá mới.

Thậm chí, việc xảy ra tai nạn thì chủ xe, tài xế ngồi trong hay công ty phát hành phần mềm tự lái sẽ chịu trách nhiệm vẫn chưa được pháp luật quy định rõ. Bởi vậy các hãng bảo hiểm chưa biết đánh giá mô hình này như thế nào để cung ứng dịch vụ.

Thông thường những tài xế vận hành Uber hay Lyft đều sẽ được yêu cầu mua thêm bảo hiểm cho xe của mình, qua đó tốn thêm bình quân 31 USD/tháng bên cạnh hợp đồng bảo hiểm thông thường.

Thế nhưng những chiếc xe của Tesla lại có phí bảo hiểm đắt hơn so với xe thường. Số liệu của NerdWallet cho thấy mức phí bảo hiểm bình quân thường niên của một chiếc Tesla Model 3 là 2.221 USD, cao hơn so với trung bình của ngành là 1.776 USD.

Con số này khiến nhiều người nghi nghề về câu chuyện chủ xe Cybercab có thể kiếm tiền bằng việc cho thuê xe điện tự lái.

Phép màu biến mất

Tờ Business Insider (BI) cho hay những lời cam kết “bán giấc mơ” của Elon Musk đang mất dần tác dụng sau nhiều năm thất hứa và những màn ra mắt sản phẩm hào nhoáng chẳng biết khi nào mới xuất xưởng.

Trong bối cảnh thị trường xe điện gặp khó khăn như hiện nay, việc tiếp tục bán những giấc mơ như của Elon Musk đã không còn tác dụng bởi nhà đầu tư cần biết chính xác bao giờ họ sẽ thu hồi được lợi nhuận chứ không phải là một tầm nhìn dài hạn viển vông.

“Màn ra mắt của Tesla là tuyệt vời nhưng hiện điều các nhà đầu tư muốn biết là bao giờ những công nghệ tuyệt vời này có thể bán ra thị trường và khi nào thì có thể kiếm lợi nhuận từ chúng”, Giám đốc điều hành Jessica Caldwell của Edmunds nói thẳng.

“Về cơ bản, Tesla vẫn chỉ là một hãng sản xuất xe chứ không phải công ty công nghệ và Elon Musk vẫn chưa đưa ra được bất kỳ phương án nào để giải quyết các khó khăn trong mảng ô tô điện hiện nay”, bà Caldwell bổ sung.

Quay trở lại với câu chuyện taxi tự lái của Elon Musk, nhiều chuyên gia chỉ ra việc trình bày sản phẩm trên phim trường của hãng phim Warner Bros chứ không phải trên đường phố đã gây nghi ngờ về khả năng thực sự của các sản phẩm nhà Tesla.

Trong khi đó, những đối thủ như Uber hay Lyft trong mảng taxi lại hả hê vì đối thủ Cybercab nhà Tesla không ra mắt thành công như kỳ vọng. Về lý thuyết, công nghệ taxi điện tự lái của Elon Musk sẽ rẻ hơn đáng kể so với dịch vụ gọi xe taxi của Uber hay Lyft.

Bản thân Uber cũng có dự án xe tự lái của riêng mình như Waymo hợp tác cùng Alphabet hay Cruise hợp tác cùng GM. Tuy nhiên CEO Dara Khosrowshahi của Uber đầu năm 2024 đã cảnh báo biên lợi nhuận của công nghệ tự lái này sẽ phải mất nhiều năm mới tăng trưởng và dễ bị cạnh tranh bởi dự án của Tesla.

Tuy nhiên với việc Tesla khó lòng ra mắt đội taxi tự lái của riêng mình trong ngắn hạn thì cán cân lại một lần nữa nghiêng về Uber lẫn Lyft.

Các tập đoàn như GM đang đốt hàng tỷ USD cho dự án xe tự lái nhưng vẫn khó lòng đưa vào hoạt động kinh doanh do chi phí quá cao. Bình quân các xe tự lái của dự án Waymo thuộc GM sẽ có giá khoảng 200.000 USD, bao gồm bản thân chiếc ô tô và công nghệ tự lái LiDAR bên trong.

Con số này là quá cao so với mảng taxi và ngăn cản chúng được triển khai ngoài thị trường. Tuy nhiên vấn đề chỉ là cắt giảm chi phí-giá thành, trong khi lời hứa Cybercab dưới 30.000 USD của Elon Musk vẫn còn quá nhiều vấn đề, từ công nghệ, các quy định pháp luật, bảo hiểm cho đến khả năng sản xuất hàng loạt để kiếm lợi nhuận.

*Nguồn: CNBC, BI