Nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Mỹ Tesla vừa tung ra bản cập nhật cho hệ thống tự lái hoàn toàn (FSD) tại Trung Quốc, đánh dấu sự ra mắt chính thức của chức năng rất được mong đợi tại thị trường tỷ dân. Tuy nhiên, nhiều người dùng Trung Quốc tỏ ra không hài lòng.

Khi bản cập nhật được trình làng ngày 25/2, nhiều người háo hức muốn dùng thử ngay công nghệ FSD tiên tiến, nhưng sự mong đợi lập tức trở thành thất vọng, vì bản cập nhật chỉ tối ưu hóa hệ thống lái tự động nâng cao chứ không phải toàn bộ chức năng FSD mà CEO Elon Musk quảng cáo là an toàn hơn người lái gấp “mười lần”.

Theo trang web của Tesla, các tính năng mới có trong bản cập nhật là: phát hiện đèn giao thông, hỗ trợ dẫn đường và tự động chuyển làn tùy theo tốc độ và lộ trình. Một camera trong xe cũng sẽ theo dõi sự chú ý của người lái xe.

Tuy nhiên, các tính năng được thêm vào bản cập nhật này vẫn còn kém xa so với hệ thống FSD đầy đủ ở Mỹ. Phiên bản Mỹ về cơ bản có thể hoạt động ở bất cứ con đường nào, nhưng phiên bản Trung Quốc chỉ giới hạn ở đường cao tốc và đường đô thị.

Ngoài ra, phiên bản Trung Quốc không có khả năng tìm chỗ đỗ xe như phiên bản tại Mỹ và yêu cầu tài xế phải tham gia thường xuyên, không giống như phiên bản tại Mỹ chỉ yêu cầu can thiệp tối thiểu.

Truyền thông Trung Quốc cũng phát hiện ra cụm từ “khả năng tự lái hoàn toàn” trên trang web tiếng Trung của Tesla đã được lặng lẽ đổi thành “chức năng hỗ trợ lái xe thông minh FSD”.

Đáng chú ý hơn, dù chỉ là bản rút gọn nhưng FSD tại Trung Quốc có giá khoảng 8.808 USD, đắt hơn cả phiên bản tại Mỹ (8.000 USD).

Như tài xế “mù đường”

Sau khi dùng thử, truyền thông Trung Quốc mô tả tính năng FSD của Tesla chẳng khác gì “một người Mỹ không biết đường ở Trung Quốc”.

Nền tảng đánh giá xe hơi của ifeng.com đánh giá FSD của Tesla “biết lái xe, nhưng không hiểu Trung Quốc”, ví nó như “một chiếc xe khách nước ngoài có kỹ năng tuyệt vời nhưng lại thiếu hiểu biết về văn hóa địa phương”.

Bài đánh giá chỉ ra rằng FSD của Tesla đôi khi tỏ ra quá lịch sự với người đi bộ và các phương tiện khác, có vẻ do dự ở các ngã tư — “việc tuân thủ luật lệ một cách nghiêm túc của xe dường như trái ngược với văn hóa giao thông của Bắc Kinh, nơi những người lái xe táo bạo thường chiến thắng”.

Một số đánh giá khác chỉ ra FSD của Tesla thường hiểu sai luật giao thông của Trung Quốc, chẳng hạn như lấn chiếm lề đường hoặc làn đường dành cho xe không có động cơ khi rẽ và tiếp tục đi thẳng trên làn đường rẽ trái hoặc rẽ phải dành riêng.

Hệ thống tự lái của Tesla dường như cũng không quen với cấu hình đèn giao thông độc đáo của Trung Quốc. Ví dụ, một video cho thấy hệ thống hiểu sai đèn xanh rẽ trái thành tín hiệu đi thẳng qua ngã tư có đèn giao thông, dẫn đến xe vượt đèn đỏ.

So sánh các hệ thống hỗ trợ tự lái khác như Li Auto và Huawei Aito, Tesla yêu cầu tài xế can thiệp 24 lần và nhận được 34 cảnh báo vi phạm trong quá trình thử nghiệm. Con số này cao hơn nhiều so với chín lần can thiệp và 14 lần vi phạm của Li Auto, cũng như 12 lần can thiệp và 14 lần vi phạm của Aito.

Trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, một số chủ xe Tesla đã bị thu hồi giấy phép lái xe và nhận 12 điểm trừ do sai sót trong quyết định của FSD.

Rào cản công nghệ ngăn cản Tesla đào tạo hệ thống FSD

Trang Lianhe Zaobao đánh giá, quy định giao thông và môi trường đường bộ của Trung Quốc khác biệt đáng kể so với Mỹ. Ví dụ, có rất nhiều người giao hàng và người giao đồ ăn trên đường, cùng với các yếu tố đường bộ độc đáo như làn xe buýt và các đảo phân kỳ, tất cả đều là thách thức đối với hệ thống FSD của Tesla.

Musk từ lâu đã nhận thức được những khó khăn tiềm tàng mà FSD của Tesla có thể phải đối mặt ở Trung Quốc. Ông thừa nhận trước đó rằng Tesla hiện không thể giải quyết vấn đề về làn đường xe buýt. Nhiều chủ xe báo cáo FSD của Tesla thường lái xe vào làn xe buýt, khiến chủ xe phải chịu nhiều khoản tiền phạt.

Dẫu vậy, Tesla dường như không có giải pháp. Việc đào tạo các mô hình tự động phụ thuộc rất nhiều vào lượng lớn dữ liệu lái xe, nhưng Trung Quốc cấm Tesla chuyển dữ liệu lái xe và bản đồ đã thu thập ra nước ngoài, và Mỹ cũng cấm Tesla đào tạo các mô hình FSD tại Trung Quốc.

Do bị hạn chế bởi rào cản công nghệ từ cả Trung Quốc và Mỹ, Tesla chỉ có thể sử dụng các video hướng dẫn lái xe trực tuyến để tạo ra môi trường mô phỏng cho việc đào tạo FSD — tương tự như việc dạy một tài xế người Mỹ cách lái xe ở Trung Quốc bằng cách xem video.

Tesla sắp mất lợi thế đi đầu?

Một số nhà phân tích tin rằng Tesla đã vội vàng giới thiệu hệ thống tự lái chưa phát triển vào thị trường Trung Quốc như một canh bạc nhằm đảm bảo lợi thế đi đầu, trước khi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác kịp tung ra hệ thống của họ.

Động thái này xuất phát từ tình trạng khó khăn của Tesla trong việc tăng trưởng doanh số, cũng như sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường ô tô Trung Quốc.

Nhưng lợi thế của Tesla có thể sớm bị thu hẹp. Mô hình thuật toán tự lái của Xpeng phát triển sau mỗi 72 giờ, trong khi Tesla chỉ đưa ra bốn bản cập nhật lớn tại Trung Quốc trong năm qua. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang liên tục làm xói mòn lợi thế công nghệ của Tesla.

Hệ thống tự lái của Huawei, hoạt động tốt hơn trong các đánh giá, có giá chưa đến một nửa của Tesla. Hay BYD, Xpeng và các công ty khác cũng đang có kế hoạch cung cấp hệ thống tự lái miễn phí khi mua ô tô. Cách tiếp cận này chắc chắn sẽ hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng Trung Quốc, những người ít có xu hướng trả tiền cho hệ thống tự lái.

Ngoài ra, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sở hữu lợi thế vốn có là có thể truy cập trực tiếp vào dữ liệu lái xe tại địa phương, cho phép họ sao chép công nghệ nhanh hơn và phát triển các hệ thống tự lái phù hợp hơn với điều kiện đường sá của Trung Quốc.

Trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, việc ra mắt FSD với chức năng và bản địa hóa chưa hoàn thiện có thể là canh bạc của Musk để giúp Tesla lấy lại ánh hào quang đang phai nhạt. Tuy nhiên, cái giá phải trả cho canh bạc này là sự phung phí một trong số ít quân át chủ bài còn lại của Tesla.