Từ Tesla đến Nvidia
Mùa hè năm 2018, hai chiếc Tesla màu đỏ đã tiến vào Trung Nam Hải, nơi đặt trụ sở của Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quốc vụ viện.
Những chiếc Tesla đỗ trước Tử Quang Các, nơi tiếp đón chính, và CEO Elon Musk bước vào gian hàng hai tầng để hội kiến Phó chủ tịch nước Vương Kỳ Sơn, nhân vật quyền lực phụ trách vấn đề đối ngoại của Trung Quốc.
Thời điểm đó, Musk đã đăng trên Twitter rằng ông đã có “một cuộc thảo luận sâu sắc và thú vị về lịch sử, triết học” với ông Vương Kỳ Sơn.
Kể từ đó, Bắc Kinh đã vun đắp mối quan hệ với Musk, coi trọng cam kết vững chắc của ông trong việc kinh doanh tại Trung Quốc bất chấp căng thẳng địa chính trị gia tăng.
Nhưng khi mối quan hệ của Elon Musk với Tổng thống Trump căng thẳng, Bắc Kinh dường như đang chuyển sự chú ý sang một nhân vật mới có thể đóng vai trò của Musk: CEO Nvidia Jensen Huang.
CEO Nvidia Jensen Huang (phải) và Tổng thống Trump. Ảnh: Reuters
Ông Huang đã gặp Tổng thống Trump và các nhà hoạch định chính sách trong tháng này tại Washington, đảm bảo việc phê duyệt tiếp tục bán chip H20 của Nvidia tại Trung Quốc – phiên bản thu nhỏ của chip H100 hàng đầu, được thiết kế để tuân thủ các hạn chế xuất khẩu của Mỹ.
Vào tháng 4, chính quyền Tổng thống Trump đã đưa H20 vào danh sách hạn chế xuất khẩu.
Ông Huang đã công khai chỉ trích các hạn chế này, lập luận rằng Washington “sai lầm” khi cho rằng Trung Quốc không thể sản xuất chip cho trí tuệ nhân tạo. Ông cho rằng điều quan trọng là chip của Mỹ phải được sử dụng trong các mô hình AI nguồn mở tại Trung Quốc, chẳng hạn như DeepSeek và Qwen của Alibaba, thay vì nhường chỗ cho các đối thủ trong nước như Huawei.
Nvidia mang lại lợi ích cho cả Trung Quốc và Tổng thống Trump
Bắc Kinh coi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp là một lực lượng ôn hòa giúp cân bằng lại với những người theo chủ nghĩa diều hâu về an ninh ở Washington, theo Lizzi Lee, một thành viên tại Trung tâm Phân tích Trung Quốc thuộc Viện Chính sách Xã hội Châu Á.
Nvidia, công ty giá trị nhất thế giới, độc đáo ở chỗ mang lại lợi ích cho cả Trung Quốc và Tổng thống Trump.
“Đối với Tổng thống Trump, thành công của Nvidia và thị trường chứng khoán tăng trưởng mạnh là những chiến thắng chính trị, ngay cả khi công ty vẫn là điểm nóng trong cuộc cạnh tranh công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc”, Lee nói. Hôm thứ Sáu, chỉ số Nasdaq Composite đã kết thúc tuần ở mức cao kỷ lục sau cú đảo chiều H20.
Tuy nhiên, không giống như Tesla, Nvidia không phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc.
Tesla, công ty đã giúp Musk trở thành một trong những người giàu nhất thế giới, phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc về cả sản xuất lẫn nhu cầu tiêu dùng. Trong quý đầu tiên của năm nay, nhà máy Gigafactory Thượng Hải của hãng đã giao hơn 172.000 xe – hơn một nửa tổng số xe Tesla trên toàn cầu – và riêng Trung Quốc chiếm 40% doanh số này.
Ngược lại, Trung Quốc chỉ đóng góp 13% doanh thu của Nvidia trong năm tài chính gần đây nhất. Ngay cả trước khi Mỹ áp đặt các hạn chế xuất khẩu chip, quốc gia này cũng chỉ chiếm khoảng 25% doanh số.
Nvidia, từng là một công ty bán dẫn tương đối ít người biết đến, đã được công nhận rộng rãi sau sự bùng nổ AI do ChatGPT khởi xướng vào cuối năm 2022. Công ty vẫn nằm ngoài tầm ngắm của Bắc Kinh cho đến khi Washington áp đặt các hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến của mình sang Trung Quốc.
CEO Nvidia hầu như luôn diện chiếc áo khoác da đen đặc trưng. Ảnh: Reuters
Khi Nvidia vươn lên trong kỷ nguyên AI, công ty và vị CEO xuất chúng của họ – hầu như luôn diện chiếc áo khoác da đen đặc trưng – đã nhanh chóng củng cố mối quan hệ với Bắc Kinh.
Huang đã đến Trung Quốc 3 lần trong năm nay, bao gồm một cuộc họp vào thứ Năm với Bộ trưởng Thương mại Vương Văn Đào. Ông Vương nói với CEO Nvidia rằng ông hy vọng các công ty đa quốc gia, bao gồm cả gã khổng lồ chip của Mỹ, sẽ “cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao và đáng tin cậy cho khách hàng Trung Quốc”.
Nhưng bất chấp những hy vọng của Bắc Kinh, cuộc tranh luận tại Washington về việc cân bằng an ninh quốc gia và khả năng cạnh tranh kinh tế vẫn chưa ngã ngũ.
Vào tháng 12, trong những ngày cuối cùng giữ chức Bộ trưởng Thương mại trong chính quyền Tổng thống Joe Biden, bà Gina Raimondo đã chỉ trích cách tiếp cận của Nvidia trong việc điều chỉnh chip để tránh kiểm soát xuất khẩu.
“Mỗi ngày, Trung Quốc đều cố gắng tìm cách lách luật kiểm soát xuất khẩu của chúng ta… điều đó có nghĩa là mỗi phút mỗi giây, chúng ta phải tỉnh táo, thắt chặt các biện pháp kiểm soát và nghiêm túc hơn trong việc thực thi với các đồng minh của mình”, bà Raimondo phát biểu tại Diễn đàn Quốc phòng Reagan ở California.
(Theo Nikkei)
