Khi Alex Diaz quyết định học chuyên ngành khoa học máy tính, cậu ấy hy vọng sẽ có sự đảm bảo về công việc sau này.

“Tôi chọn ngành khoa học máy tính để cho chắc chắn”, Diaz, một sinh viên mới tốt nghiệp Đại học Maryland, Mỹ chia sẻ với BI. “Tôi nghĩ nếu tốt nghiệp, tôi chắc chắn sẽ tìm được việc làm vì hiện nay mọi ngành đều cần một nhà khoa học máy tính”.

Bốn năm sau, Diaz không còn cảm thấy tự tin như vậy nữa.

“Tôi đã nộp đơn xin hàng trăm vị trí – đều là những vị trí mà tôi tin rằng mình đủ điều kiện – nhưng tôi vẫn không nhận được phản hồi”, anh nói. “Tôi nghĩ, nhiều người cũng có trải nghiệm như vậy”.

Diaz tốt nghiệp Đại học Maryland với điểm trung bình 3,83 vào mùa hè năm nay và mặc dù trên thực tế chỉ mới thất nghiệp được ba tháng, nhưng anh cho biết câu chuyện thực sự phức tạp hơn nhiều.

“Tôi đã cố gắng tìm việc làm kể từ năm cuối đại học”, anh nói. “Dự định là tôi phải tốt nghiệp khi đã có một công việc, điều đó có nghĩa là tôi đã thực sự chậm một năm”.

“Tất cả sinh viên tốt nghiệp ngành công nghệ hiện đang gặp khó khăn. Tôi cho rằng không có người giới thiệu, bạn gần như không thể tìm được việc làm”, anh nói thêm.

Trong khi thị trường việc làm tại Mỹ đang cải thiện, các chuyên gia cho biết sinh viên tốt nghiệp ngành công nghệ vẫn đang vật lộn với khó khăn khi đi xin việc. Và đáng nói, điều như vậy sẽ tiếp tục diễn ra trong một thời gian nữa.

James O’Brien, giáo sư khoa học máy tính tại Đại học California, Berkeley, nói với BI rằng ông đã quan sát thấy thị trường việc làm công nghệ đang thu hẹp và ông không cho rằng thị trường này sẽ sớm cải thiện.

Ông cho biết, bằng cấp về công nghệ từng đảm bảo cho sinh viên tốt nghiệp ít nhất một công việc tuyệt vời, nhưng hiện nay nhiều sinh viên đang phải vật lộn để tìm việc làm.

O’Brien đổ lỗi rất nhiều cho AI và tác động của công nghệ này lên thị trường lao động, đặc biệt là các công việc cấp thấp. “Ngay cả ở cấp độ cao hơn, AI cũng giúp mọi người làm việc hiệu quả hơn, vì vậy các công ty có xu hướng cần ít người hơn”, ông nói.

Ông nói rằng: “Mọi thứ giống như một cơn bão hoàn hảo, việc chuyển dịch ra nước ngoài và việc làm từ xa. Tôi nghĩ rằng sinh viên của chúng tôi nhận thức được rằng thị trường việc làm đang thay đổi”.

KHÓ KHĂN

Nghiên cứu từ công ty dịch vụ bảng lương ADP đã phát hiện ra rằng việc tuyển dụng một số công việc công nghệ đang giảm, đặc biệt là đối với các nhà phát triển phần mềm và kỹ sư. ADP đã theo dõi nhân viên tại 6.500 công ty, bao gồm hơn 75.000 nhà phát triển phần mềm, từ tháng 1/2018 đến tháng 1/2024.

Nghiên cứu phát hiện ra rằng trong khi việc làm của lập trình viên tăng từ tháng 1/2018 đến tháng 11/2019, thì kể từ đó, con số đã giảm dần. Nghiên cứu phát hiện ra rằng việc làm của các nhà phát triển phần mềm đã giảm mạnh vào tháng 1/2022 và mặc dù có một số biến động, nhưng đã giảm kể từ năm 2020.

Điều này không có lợi khi các bằng cấp về công nghệ theo truyền thống được coi là cách chắc chắn để đảm bảo việc làm. Theo dữ liệu từ Cục Dự trữ Liên bang công bố vào tháng 2/2024, tỷ lệ thất nghiệp của sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính là 4,3%, cao hơn so với sinh viên tốt nghiệp ngành triết học.

“Việc tuyển dụng chắc chắn đã chậm lại trong năm nay”, Kory Kantenga, giám đốc kinh tế của LinkedIn tại Châu Mỹ nói với BI. “Lãi suất bắt đầu tăng và việc tuyển dụng bắt đầu chậm lại, và việc tuyển dụng đã chậm lại dần dần kể từ khoảng mùa xuân năm 2022”.

Ông cho biết các ngành như công nghệ, vốn được hưởng lợi từ nhiều năm lãi suất rất thấp, là những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi sự thay đổi kinh tế.

“Sự suy thoái ảnh hưởng nặng nề nhất đến những người lao động mới vào nghề và họ phải mất một thời gian để phục hồi”, ông cho biết. “Nếu các công ty đang nghĩ đến việc cắt giảm chi phí, họ sẽ chỉ tận dụng những người lao động có kinh nghiệm để làm một số công việc mới vào nghề cho đến khi họ có thể tuyển thêm một số người lao động mới vào nghề”.

GIÁ TRỊ TẤM BẰNG GIẢM

Alec Wolyniec, một lập trình viên có năm năm kinh nghiệm, cho biết anh đã nhận thấy sự khác biệt rõ rệt về cơ hội trong vài năm qua.

Anh cho biết việc phỏng vấn vào năm 2020 với tư cách là một kỹ sư cơ sở dễ hơn đáng kể so với việc phỏng vấn vào năm 2024 với tư cách là một ứng viên trung cấp. Wolyniec tốt nghiệp Đại học Emory năm 2017 với bằng khoa học máy tính — và anh đã thấy các cơ hội việc làm cạn kiệt kể từ đó.

“Mặc dù cũng thích khoa học máy tính nhưng tôi chọn học ngành này bởi một điều thực tế hơn là bởi tôi cảm thấy đó sẽ là một con đường sự nghiệp vững chắc”, anh cho biết. “Giờ thì tôi lại nói đùa về giá trị của tấm bằng của mình”.

Wolyniec cho biết đến năm 2023, việc xin được việc làm trong ngành công nghệ trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Anh cho biết bắt đầu không nhận được phản hồi nào từ những công việc anh đã nộp đơn.

“Điều đó thực sự gây sốc”, anh nói. “Tôi cũng không nhận được tin nhắn từ các nhà tuyển dụng trên LinkedIn hầu hết các tuần như trước đây nữa”.

SA THẢI

Sau hai năm các công ty công nghệ thực hiện những đợt sa thải tàn khốc, nhu cầu về nhân viên công nghệ vẫn chưa trở lại mức trước đại dịch.

Theo dữ liệu của LinkedIn, số lượng ứng viên cho mỗi công việc được liệt kê trên trang web trong ngành công nghệ, thông tin và truyền thông đã tăng từ năm lên bảy trong hai năm qua.

Mặc dù việc tuyển dụng trong lĩnh vực công nghệ đã ổn định kể từ mùa hè năm ngoái, nhưng vẫn chưa trở lại mức trước đại dịch. Theo dữ liệu do trang web việc làm cung cấp, đã có 19% sự sụt giảm trong việc tuyển dụng cho các vị trí “công nghệ thông tin” kể từ mùa hè năm 2018.

Ngành công nghệ cũng đã trải qua tình trạng sa thải kỷ lục, khiến thị trường tràn ngập những nhân viên đủ tiêu chuẩn hơn đang tìm kiếm các vai trò mới.

Vào năm 2022, ngành công nghệ đã sa thải 263.000 công nhân, đây là con số kỷ lục về số lần sa thải trong ngành. Việc cắt giảm vẫn tiếp tục diễn ra vào năm 2023, với thêm 262.735 công nhân bị sa thải vào cuối năm.

Việc sa thải dường như đang chậm lại nhưng vẫn ở mức cao đối với ngành truyền thống ổn định. Theo công cụ theo dõi việc sa thải, tính đến tháng 10/2024, 457 công ty công nghệ đã sa thải 139.534 công nhân trong năm nay.

Alex Hernandez, một nhà tuyển dụng công nghệ và cựu nhân viên Twitter cho rằng sự suy giảm cơ hội việc làm là do tự động hóa gia tăng, đánh giá lại nhu cầu của lực lượng lao động sau đại dịch và sự nhấn mạnh của các công ty công nghệ vào hiệu quả.

“Trong khi một số lĩnh vực nhất định, như khoa học dữ liệu và AI, đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng, thì các lĩnh vực khác lại bị thu hẹp”, ông nói với BI.

“Việc sa thải nhân viên công nghệ, đặc biệt là vào năm 2023, đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa. “Ban đầu, chúng dẫn đến tình trạng dư thừa nhân tài trên thị trường, làm tăng sự cạnh tranh cho các vị trí tuyển dụng còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, những đợt sa thải này cũng khiến các công ty phải đánh giá lại các chiến lược tuyển dụng của mình, tập trung vào các vị trí có lợi tức đầu tư ngay lập tức”, Hernandez nói thêm.

Một số người cho rằng sự gia tăng gần đây của AI cũng đang đóng một vai trò trong công việc cho những người mới vào nghề.

“Chắc chắn là AI là một yếu tố gây nên những gì đang diễn ra trên thị trường lao động, nhưng tôi nghĩ vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận đó”, Kantenga cho biết. “Nhưng hiện tại không có nhiều bằng chứng cho thấy AI đang loại bỏ các vai trò dành cho người mới vào nghề”.

Cũng có một vấn đề liên quan tới cảm xúc. Theo chỉ số niềm tin của lực lượng lao động của LinkedIn, niềm tin của người lao động trong công việc tìm kiếm và được giữ làm việc ở mức độ thấp nhất trong bốn năm, với những người lao động thuộc thế hệ Z cảm thấy đặc biệt không chắc chắn về công việc của họ.

ĐAU ĐẦU

Những thay đổi trong cách chúng ta làm việc cũng có thể khiến mọi thứ trở nên khó khăn đối với những người mới tốt nghiệp.

Nghiên cứu của LinkedIn cho thấy 73% thế hệ Z trên toàn cầu cảm thấy đau đầu trước tốc độ thay đổi nhanh chóng của nơi làm việc và 55% người lao động thế hệ Z lo lắng về việc công việc của họ thay đổi quá nhanh.

Chris Abbass, CEO và nhà sáng lập nền tảng tuyển dụng công nghệ Talent, sự tăng cường của hình thức làm việc từ xa cũng khiến các công ty khó đào tạo nhân viên mới tốt nghiệp hơn.

“Vì nhiều công ty đã chuyển sang làm việc tại nhà nên ngày càng khó để những người mới tốt nghiệp không có kinh nghiệm làm việc có thể bắt nhịp và làm việc hiệu quả trong một vai trò chơi mới”, ông nói.

“Những người mới tốt nghiệp cần được đào tạo và hướng dẫn nhiều trong ba đến sáu tháng đầu tiên và điều này rất khó thực hiện từ xa. Trong khi đó, các công ty cũng không đầu tư vào những cách khác để thực hiện điều này để tránh rủi ro và tuyển dụng những người có kinh nghiệm”, ông nói thêm.

Theo: BI