Chuyến thăm lịch sử
Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ có chuyến thăm lịch sử đến bang Alaska vào ngày 15/8, trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Nga-Liên Xô tới thăm bang cực bắc của Mỹ. Trước đó, không một nguyên thủ quốc gia nào từ thời Liên Xô hay nước Nga hiện đại từng đến đây. Thông tin đang trở thành tâm điểm chú ý của dư luận thế giới.
Chuyến đi được lên kế hoạch diễn ra tại địa điểm chỉ cách Nga 88 km qua eo biển Bering, nơi từng là lãnh thổ Nga trước năm 1867 và hiện có khoảng 740.000 dân, là một trong những bang thưa dân nhất nước Mỹ.
Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov xác nhận thông tin này ngày 9/8, nhấn mạnh Nga và Mỹ “là những người láng giềng gần gũi” có chung đường biên giới trên biển, nên việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Alaska là “hoàn toàn hợp lý”.
Ông Putin sắp có chuyến thăm lịch sử tới Alaska. Ảnh: Kremlin
“Hoàn toàn hợp lý khi phái đoàn của Nga chỉ cần bay qua eo biển Bering và tổ chức hội nghị thượng đỉnh quan trọng, được mong đợi từ lâu giữa hai nhà lãnh đạo, ngay tại Alaska” – ông Ushakov nói.
Trợ lý Tổng thống Nga cho biết thêm rằng, mục tiêu của cuộc gặp là trao đổi các phương án hòa bình lâu dài cho xung đột Ukraine, đồng thời bàn thảo các dự án kinh tế lớn ở Bắc Cực và Alaska, nơi hai nước có lợi ích trùng lặp.
Trong những ngày tới, hai bên sẽ “tập trung cao độ, làm việc khẩn trương” để hoàn thiện các khía cạnh thực tiễn và chính trị của hội nghị thượng đỉnh – một quá trình “không hề đơn giản”.
Điện Kremlin hy vọng sẽ mời được ông Trump sang Nga cho cuộc gặp thượng đỉnh kế tiếp. Trước đó, Tổng thống Trump từng tuyên bố trên mạng Truth Social về cuộc gặp: “Chuyến hội đàm đầy mong đợi giữa tôi và Tổng thống Putin sẽ diễn ra vào thứ Sáu, 15/8/2025, tại bang Alaska vĩ đại”.
Mối liên hệ đặc biệt
Alaska có mối liên hệ lịch sử đặc biệt với Nga. Trước năm 1867, đây là lãnh thổ của Nga và đã được bán cho Mỹ với giá 7,2 triệu USD, tương đương chưa tới 2 xu mỗi mẫu Anh. Lễ bàn giao được tổ chức tại Sitka vào ngày 18/10/1867, đánh dấu thời điểm Alaska chính thức thuộc về Mỹ.
Khi đó, dân số khu vực chỉ khoảng 2.000 người, chủ yếu là người bản địa và một số ít cư dân Nga. Trải qua hơn một thế kỷ, dân số Alaska đã tăng lên khoảng 740.000 người hiện nay, khiến bang này trở thành một trong những khu vực thưa dân nhất nước Mỹ.
(Mặc dù chỉ cách điểm cực Đông lãnh thổ Nga vài chục km qua eo biển Bering, nhưng Alaska lại cách Moscow hơn 6.440 km. Ảnh: Seattle Times)
Dù diện tích rộng nhất nước Mỹ, Alaska vẫn ít được biết đến và thậm chí ngay cả người Mỹ cũng hiếm khi đặt chân tới.
Thống kê cho thấy, cứ 10 người Mỹ thì có một người chưa từng rời bang nơi mình sinh sống; 17% từng đến chưa tới 5 bang, và chỉ khoảng 12% từng ghé thăm Alaska. Bang này cũng là nơi sinh sống của một bộ phận nhỏ hậu duệ những người Nga định cư từ thế kỷ 19, cùng cộng đồng người bản địa Alaska có lịch sử lâu đời.
Chuyến thăm của ông Putin vì thế được xem là sự kiện chưa từng có tiền lệ, vừa mang ý nghĩa biểu tượng, vừa khơi lại những liên hệ lịch sử giữa hai quốc gia, đồng thời thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận quốc tế.
Với vị trí chiến lược, lịch sử gắn bó với Nga và dân số chỉ hơn 740.000 người, Alaska đang chứng kiến sự quan tâm chưa từng có từ dư luận quốc tế. Chuyến thăm của ông Putin không chỉ là hoạt động ngoại giao, mà còn là thông điệp chính trị gửi đi từ cả hai bờ eo biển Bering trong bối cảnh căng thẳng toàn cầu.
Theo tờ Mail, trong thời kỳ Liên Xô, các nhà lãnh đạo như Tổng Bí thư Nikita Khrushchev, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Alexei Kosygin và Tổng Bí thư Leonid Brezhnev từng thăm Mỹ.
Sau đó, Tổng thống Mikhail Gorbachev có 3 chuyến công du tới Mỹ, Thủ tướng Viktor Chernomyrdin 4 lần và Tổng thống Boris Yeltsin 5 lần. Hai cựu Thủ tướng Sergei Stepashin và Mikhail Kasyanov cũng mỗi người 1 lần.
Trên cương vị Tổng thống Nga, ông Putin từng tới New York, cũng như các bang Texas, Maryland, Georgia và Maine.
Lần gần nhất một Tổng thống Nga thăm nước Mỹ là vào tháng 9/2015 – gần 10 năm trước. Người tiền nhiệm Dmitry Medvedev, khi còn là nguyên thủ quốc gia, đã từng đến Hawaii, New York và Pittsburgh.
