Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành số lượng kỷ lục các sắc lệnh hành pháp trong chín ngày đầu nhậm chức, đánh dấu một tốc độ lịch sử trong lịch sử tổng thống hiện đại, theo báo cáo của Axios hôm 29/1/2025.
Phân tích của hãng tin này cho thấy, kể từ khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 47 của Mỹ vào ngày 20/1, ông Trump đã ký 38 sắc lệnh – nhiều hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào của ông ở giai đoạn đầu nhiệm kỳ tổng thống.
Theo báo cáo, quy mô và tốc độ ban hành các sắc lệnh hành pháp của ông Trump chỉ sánh ngang với Tổng thống thứ 46 của Mỹ là Joe Biden và Tổng thống thứ 33 của Mỹ là Harry Truman, cả hai đều đã ban hành 40 sắc lệnh hành pháp trong 100 ngày đầu nhậm chức.
Với hơn hai tháng còn lại trong giai đoạn 100 ngày quan trọng, ông Trump có thể vượt xa những người tiền nhiệm của mình ở giai đoạn này của nhiệm kỳ tổng thống.
Các lệnh ban đầu của ông đã bao gồm nhiều chính sách, bao gồm nhập cư, thương mại, sản xuất năng lượng và tái cấu trúc các cơ quan liên bang.
Axios viết rằng, Tổng thống Trump đã định hình lại chính quyền liên bang bằng một “chiến dịch gây sốc và kinh ngạc với những hành động đơn phương đẩy giới hạn quyền lực của tổng thống lên cao”.
Tuy nhiên, hãng tin này lưu ý rằng, “sự mở rộng triệt để” quyền hành pháp có thể dẫn đến làn sóng thách thức pháp lý.
Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump đã thề sẽ mang lại những thay đổi nhanh chóng và toàn diện cho chính phủ Mỹ nếu được tái đắc cử.
Trong những ngày đầu tiên trở lại nhiệm sở, ông đã thực hiện lời hứa đó, ký nhiều sắc lệnh hành pháp nhằm đảo ngược các chính sách được thực hiện dưới thời chính quyền Biden.
Một trong những lệnh này tìm cách từ chối quyền công dân Mỹ đối với trẻ em sinh ra tại quốc gia này nếu cả cha và mẹ đều không phải là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp. Một thẩm phán liên bang sau đó đã đình chỉ lệnh này, gọi nó là “vi hiến trắng trợn”.
Ngoài ra, chính quyền mới đã công bố trong tuần này rằng, họ sẽ tạm thời dừng các khoản thanh toán của liên bang để đảm bảo tuân thủ các chỉ thị của ông Trump – một động thái đã gây ra phản ứng dữ dội trên diện rộng.
Đảng Dân chủ và những người ủng hộ nhân quyền cho rằng, những hành động như vậy thể hiện sự lạm dụng đáng kể quyền hành pháp.
Các chuyên gia pháp lý cũng chỉ ra rằng, tổng thống không có thẩm quyền đơn phương cắt giảm tài trợ cho các chương trình đã được Quốc hội phê duyệt.
“Nếu Tổng thống Trump muốn thay đổi luật pháp của quốc gia chúng ta, ông ấy có quyền yêu cầu Quốc hội thay đổi chúng”, Thượng nghị sĩ Mỹ Bernie Sanders, một thành viên độc lập đến từ Vermont, nói, lưu ý thêm rằng, Tổng thống Trump không có quyền vi phạm Hiến pháp Mỹ, nhấn mạnh “ông ấy không phải là vua”.