Một chuyên gia cho hay, chỉ riêng kim loại ít phóng xạ này cũng có thể giúp cách mạng hoá ngành sản xuất năng lượng toàn cầu, chấm dứt sự phụ thuộc của thế giới vào nhiên liệu hoá thạch.

Theo báo cáo được công bố trên tạp chí Geological Review vào tháng 1, trữ lượng thorium của Trung Quốc – vốn đã lớn nhất thế giới, thực sự còn nhiều hơn ước tính trước đó theo cấp số nhân.

Nghiên cứu mới này xác định được 233 khu vực chứa nhiều thorium trên khắp Trung Quốc, tập trung ở 5 vành đai chính từ khu Tân Cương đến ven biển Quảng Đông. Các mỏ này chủ yếu là macma và thuỷ nhiệt, được tìm thấy cùng với các mỏ quặng đất hiếm. Tại các khu vực như Phúc Kiến và Hải Nam, cát ở vùng ven biển rất giàu monazit có chứa thorium dễ khai thác.

Một nhà địa chất ở Bắc Kinh cho biết: “Trong suốt hơn 1 thế kỷ, các quốc gia đã cạnh tranh để đi tìm nhiên liệu hoá thạch. Hoá ra nguồn năng lượng vô tận nằm ngay dưới chân chúng ta.”

Chỉ cần 5 năm khai thác từ một địa điểm duy nhất ở Bayan Obo, Nội Mông đã cho ra sản lượng thorium đủ để đáp ứng nhu cầu năng lượng của Mỹ trong hơn 1.000 năm. Trong khi đó, khi được khai thác tối đa, khu mỏ phức hợp ở Bayan Obo có thể sản xuất 1 triệu tấn thorium, tương đương nhu cầu trong 60.000 năm, theo ước tính của một số nhà khoa học.

Thorium là một loại kim loại phóng xạ yếu, màu bạc. Kim loại này có tiềm năng ứng dụng lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân. Thorium có khả năng tạo ra năng lượng gấp 200 lần so với uranium. Không như lò phản ứng sử dụng uranium thông thường, lò phản ứng muối nóng chảy thorium (TMSR) có quy mô nhỏ hơn, không cần làm mát bằng nước, không bị tan chảy và tạo ra rất ít chất thải phóng xạ tồn tại thời gian dài.

Dù phát hiện mới cho thấy tiềm năng cực kỳ lớn của Trung Quốc đối với nguồn tài nguyên quan trọng, song vẫn còn nhiều thách thức lớn khi nói đến việc khai thác. Khai thác thorium từ quặng đất hiếm cần sử dụng một lượng lớn axit và năng lượng, tạo ra hàng trăm tấn nước thải để lấy được 1 gram thorium tinh khiết.

Ngoài ra, một số chuyên gia cũng lo ngại về khả năng các sản phẩm phụ của thorium được sử dụng làm vũ khí, dù những vật liệu này không khả thi khi sản xuất bom hạt nhân.

Nghiên cứu thorium của Trung Quốc được công bố trùng với thời điểm nước này đạt được những tiến bộ trong công nghệ đẩy bằng năng lượng hạt nhân.

Gần đây, quốc gia này đã công bố KUN-24AP, thiết kế tàu chở hàng hạt nhân chạy bằng thorium đầu tiên trên thế giới. Ngoài ra, Trung Quốc còn có kế hoạch sử dụng lò phản ứng thorium cho các căn cứ trên Mặt Trăng, qua đó chứng minh thêm tầm quan trọng của kim loại này trong các giải pháp năng lượng trong tương lai.

Năm ngoái, Trung Quốc đã phê duyệt việc xây dựng nhà máy điện TMSR đầu tiên trên thế giới tại Sa mạc Gobi. Dự án thí điểm này dự kiến sẽ tạo ra 10 megawatt điện và đi vào hoạt động vào năm 2029.

Tổng hợp