Tờ Bangkok Post (Thái Lan) mới đây đưa tin, Indonesia đang mở rộng diện tích trồng trọt và hoàn tất các thủ tục pháp lý để chuẩn bị cho lần đầu xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc, mang đến cho người tiêu dùng đất nước tỷ dân một lựa chọn mới, bên cạnh những sản phẩm của Thái Lan, Việt Nam và nhiều nước khác.

Động thái này có thể mở ra một thị trường mới béo bở với ngành công nghiệp sầu riêng rất lớn của Indonesia và nhu cầu dường như vô hạn của Trung Quốc đối với loại trái cây có hương vị đặc biệt, được mệnh danh là “Vua của các loại trái cây” này.

Indonesia “sắp đẩy nhanh” xuất khẩu sầu riêng

Theo hãng thông tấn nhà nước Antara (Indonesia), đoàn công tác của Tổng cục Hải quan Trung Quốc mới đây đã đến Indonesia để tiến hành khảo sát các trang trại sầu riêng và cơ sở đóng gói địa phương.

Các cuộc khảo sát dường như sẽ xác định liệu “hợp tác xuất khẩu sầu riêng” có thể tiến hành được hay không, một cơ quan quản lý nghề làm vườn địa phương tại Indonesia nói với Antara.

Hồi tháng 7/2024, Tân Hoa xã (Trung Quốc) cho biết rằng Chính phủ Indonesia “sắp đẩy nhanh” xuất khẩu sầu riêng từ tỉnh Trung Sulawesi trên đảo Sulawesi của nước này.

Đến tháng 2/2025, hãng thông tấn này đưa tin rằng các quan chức ở Jakarta đang “tăng cường nỗ lực” để khởi động xuất khẩu.

Theo đó, Bộ Nông nghiệp Indonesia đã chỉ định 422 ngôi làng trên đảo Sulawesi tập trung vào việc trồng sầu riêng.

“Họ [Indonesia] có hy vọng tích cực rằng những quả sầu riêng này sẽ được xuất khẩu sang Trung Quốc”, Nukila Evanty – thành viên thường trú tại Indonesia của Ban cố vấn thuộc tổ chức nghiên cứu Asia Centre – cho biết.

Chuyên gia này nhận định, Indonesia có thể sẽ muốn xin giấy phép xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc trước. Sầu riêng đông lạnh thường rẻ hơn sầu riêng tươi và ít rủi ro hơn về mặt an toàn thực phẩm.

Theo Bangkok Post, Trung Quốc đã từng từ chối các lô hàng sầu riêng nhập khẩu do không đáp ứng được các tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt của nước này.

Theo dữ liệu hải quan Trung Quốc, Thái Lan lâu nay đã thống trị thị trường sầu riêng của Trung Quốc, khi cung cấp 57% trong tổng số 6,99 tỷ USD sầu riêng nhập khẩu của Trung Quốc vào năm ngoái.

Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ hai, chiếm 38%; trong khi Philippines và Malaysia đứng thứ ba và thứ tư, với tổng doanh số là 38,2 triệu USD.

Sầu riêng tươi được bán ở Trung Quốc – thị trường trái cây lớn nhất thế giới – với giá lên tới 200 nhân dân tệ (hơn 700.000 VNĐ) cho một quả 6 kg.

Bangkok Post đưa tin, viễn cảnh sầu riêng Indonesia nhập khẩu vào Trung Quốc đã khơi dậy sự tò mò của người tiêu dùng Trung Quốc.

Nếu sầu riêng Indonesia đông lạnh được bày bán tại các cửa hàng trái cây ở Thượng Hải (Trung Quốc), “tôi có thể sẽ thử một quả trước”, Zhao Yu – một chuyên gia tài chính 38 tuổi sống tại thành phố này cho biết. “Tôi chắc chắn sẽ tìm hiểu giá cả trước”.

Sản lượng sầu riêng Indonesia lớn nhất Đông Nam Á

Indonesia được xếp hạng là quốc gia sản xuất sầu riêng lớn nhất Đông Nam Á, với sản lượng khoảng 2 triệu tấn mỗi năm. Nhưng phần lớn sầu riêng mọc tự nhiên, không có tiêu chuẩn chất lượng đồng nhất mà một quốc gia nhập khẩu có thể kỳ vọng, Mohamad Reza Tirtawinata – giám đốc Quỹ Sầu riêng Nusantara (Indonesia) – cho biết.

Chuyên gia Reza cho biết, gần 90% sầu riêng của Indonesia được bán trong nước và quốc gia này cũng nhập khẩu sầu riêng từ khắp Đông Nam Á để đáp ứng nhu cầu của 283 triệu dân.

“Đối với xuất khẩu, tôi không nghĩ rằng tiêu chuẩn chất lượng là đủ”, ông nói. “Để xuất khẩu, bạn phải có quy định và giấy phép xuất khẩu, rất nhiều thứ phải làm.”

Theo chuyên gia này, sầu riêng đông lạnh có thể giúp Indonesia có chỗ đứng ban đầu trên thị trường trái cây Trung Quốc. Ông lưu ý rằng Malaysia cũng đã bắt đầu với các lô hàng đông lạnh trước khi lần đầu xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc vào năm ngoái.

Có sản phẩm mới gia nhập thị trường Trung Quốc, Indonesia sẽ không có được danh tiếng về thương hiệu như các nhà phân phối khác, khiến nước này gặp bất lợi, Lim Chin Khee – cố vấn của Học viện Sầu riêng, một tổ chức chuyên đào tạo những người trồng trọt địa phương của Malaysia – cho biết.

“Thái Lan và Malaysia đã thiết lập được chuỗi cung ứng và nhận diện thương hiệu tại Trung Quốc, vì vậy Indonesia cần phải tạo sự khác biệt để cạnh tranh hiệu quả”, Lim nói.

Trong khi đó, chuyên gia Reza đến từ Quỹ Sầu riêng Nusantara nhận định rằng Indonesia có thể thành công bằng cách xuất khẩu sầu riêng đông lạnh mà các nhà nhập khẩu Trung Quốc có thể chế biến lại thành các loại thực phẩm khác. Các nhà cung cấp Trung Quốc từng bán đồ uống, món tráng miệng và nước dùng lẩu có hương vị sầu riêng.

Ngoài ra, những người trồng sầu riêng Indonesia cũng đã vận chuyển sản phẩm đông lạnh tới Singapore. “Giá cả của một số sản phẩm nhất định ở Indonesia tốt hơn”, ông nói.