Công ty sản xuất xe điện lớn nhất Ấn Độ Ola đang gặp rắc rối. Lượng xe bán ra đạt mức thấp nhất mọi thời đại vào ngày 3 tháng 3 — giảm hơn 60% so với mức đỉnh vào tháng 8 năm 2024.

Các nhà phân tích thị trường cho biết công ty, vốn đã điên cuồng mở rộng vào năm 2022, đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ những gã khổng lồ xe hai bánh lâu đời như Bajaj Auto, cũng như công ty khởi nghiệp đầy triển vọng như Ather. Việc khách hàng phàn nàn ngày một nhiều khiến doanh số hãng tụt dốc không phanh.

“Lợi thế cạnh tranh ban đầu của Ola với tư cách là người đi đầu đã giảm khi các nhà sản xuất xe hai bánh lâu đời bước vào lĩnh vực xe điện”, D Dhanuraj, nhà sáng lập kiêm chủ tịch của Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Công, chia sẻ với Rest of World . “Sự tin cậy và lòng trung thành của thương hiệu hiện đang bị thách thức bởi những đối thủ lâu năm này”.

Ola Electric Mobility được định giá 3 tỷ USD trong 5 năm đầu tiên ra mắt. Với nguồn vốn đầu tư từ công ty đầu tư mạo hiểm Tiger Global của Mỹ hay SoftBank của Nhật Bản, hãng kỳ vọng có thể dẫn đầu thị trường xe điện tại Ấn Độ vào năm 2030.

Nhà máy Ola Future, cơ sở sản xuất xe tay ga điện của hãng tại bang Tamil Nadu, miền nam Ấn Độ, từng tuyên bố công suất hàng năm lên tới 1 triệu chiếc tính đến tháng 3 năm 2024. Trong số 1,14 triệu xe điện hai bánh được bán ra tại Ấn Độ vào năm 2024, Ola chiếm 35% thị phần với 407.673 chiếc.

Sự sụt giảm doanh số thể hiện rõ ràng khi chỉ có 8.647 xe tay ga Ola được đăng ký vào tháng 2 năm nay, giảm so với mức gần 34.000 xe vào năm ngoái. Tình hình tài chính của công ty vẫn ở mức âm và biên lợi nhuận đang giảm.

Đến quý kết thúc vào tháng 12 năm 2024, Ola Electric Mobility công bố khoản lỗ ròng là 5,64 tỷ rupee (65 triệu USD), tăng so với mức 3,8 tỷ rupee (44 triệu USD) của năm trước. Chất lượng xe tay ga của Ola cũng bị giám sát chặt chẽ, càng làm trầm trọng thêm tình trạng sụt giảm doanh số.

Vào tháng 10 năm 2024, cơ quan thực thi quyền lợi người tiêu dùng của Ấn Độ gửi cho Ola một lá thư cảnh báo, yêu cầu hãng đưa ra lời giải thích thỏa đáng cho 10.664 khiếu nại của người tiêu dùng. Họ phàn nàn về việc giao hàng chậm trễ, dịch vụ không đạt yêu cầu, quảng cáo sai sự thật, lỗi sản xuất, v.v.

Để ngăn chặn tổn thất, Ola đang cắt giảm 1.000 việc làm. Vivek Kumar, giám đốc dự án của bộ phận ô tô tại công ty tư vấn và phân tích dữ liệu GlobalData, cho biết một số sự thay đổi đến từ việc áp dụng tự động hóa sản xuất.

“Sự thay đổi thường xuyên ở đội ngũ quản lý cấp cao làm gián đoạn kế hoạch chiến lược và tạo ra trở ngại cho sự phát triển của công ty”, Kumar cho biết.

Vào quý cuối cùng của năm 2024, một loạt giám đốc điều hành đã rời Ola, bao gồm giám đốc kỹ thuật, giám đốc tiếp thị, giám đốc nhân sự, giám đốc kinh doanh và giám đốc bán hàng. Vào tháng 4 cùng năm, CEO của Ola Electric cũng từ chức chỉ 3 tháng sau khi nắm quyền. Giám đốc tài chính rời đi vào tháng tiếp theo.

Trong hồ sơ nộp lên sàn giao dịch chứng khoán Ấn Độ, Ola Electric Mobility tiết lộ rằng công ty đã nhận được khoản trợ cấp 8,5 triệu USD theo Chương trình khuyến khích liên kết sản xuất. Ông Kumar dự đoán viện trợ của chính phủ có khả năng giúp Ola mở rộng sản xuất pin — mặc dù công ty sẽ gặp khó khăn trong việc đầu tư vào công nghệ mới do biên lợi nhuận thấp.

“Những tổn thất tài chính liên tục có thể làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư, từ đó dẫn đến những thách thức về tài chính và hoạt động”, Kumar cho biết.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, bất kể Ola Electric có thành công hay không, hãng xe này vẫn đóng vai trò quan trọng trong quá trình thúc đẩy thị trường xe điện và thu về hàng triệu USD đầu tư cho Ấn Độ. Hãng từng lên kế hoạch xây dựng trung tâm xe điện lớn nhất thế giới với khoản đầu tư trị giá 76,1 tỷ rupee (920 triệu USD) nhằm địa phương hóa chuỗi cung ứng cho mạng lưới giao thông sạch. Trung tâm này, trải rộng 2.000 mẫu Anh (khoảng 809 ha) tại bang Tamil Nadu, miền nam Ấn Độ, sẽ được sử dụng để sản xuất xe máy, ô tô và pin.

Tại quốc gia đông dân nhất thế giới, xe hai và ba bánh là trọng tâm chính, vượt trội hơn hẳn so với các phương tiện giao thông khác như ô tô. Theo Research and Markets, thị trường xe điện Ấn Độ dự kiến đạt hơn 150 tỷ USD vào cuối thập kỷ này, tức gấp khoảng 400 lần quy mô hiện tại.

“Chiếc Tesla rẻ nhất có giá 50.000 USD và gần như rất ít khu vực mua được. Trong khi đó, chúng tôi lại có lợi thế dẫn đầu cuộc cách mạng xe điện với rất nhiều sự lựa chọn khác nhau, từ 1.000 USD đến 50.000 USD”, ông Bhavish Aggarwal, founder hãng xe điện Ola Electric, nói.

Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, ông Aggarwal cho biết bản thân muốn gây dựng Ola một cách lâu dài và nghiêm túc. Ông tin rằng Ấn Độ có thể vượt qua các đối thủ không chỉ nhờ các mẫu xe điện quá rẻ, mà còn bằng 5G, năng lượng xanh và di chuyển bền vững. Với ông, tiến bộ trong việc đạt được mục tiêu đó là “thước đo để thế giới nhìn nhận chúng ta”.

“Không có thành công nào không phải trải qua mồ hôi và nước mắt”, Bhavish Aggarwal nói.

Theo: Rest of World, WSJ