Giá khí đốt ở châu Âu đã tăng vọt lên mức cao nhất kể từ tháng 10/2023, do gián đoạn nguồn cung sau khi Ukraine từ chối gia hạn thỏa thuận vận chuyển khí đốt với Moscow.

Dự báo thời tiết lạnh hơn đã làm trầm trọng thêm mối lo ngại trong thị trường năng lượng vốn đã eo hẹp.

Kiev đã quyết định vào cuối năm 2024 sẽ chấm dứt hợp đồng vận chuyển khí đốt kéo dài 5 năm với gã khổng lồ năng lượng Nga Gazprom, cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt qua đường ống của Nga tới Hungary, Romania, Ba Lan, Slovakia, Áo, Ý và Moldova.

Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã tuyên bố việc chấm dứt hợp đồng là nhằm mục đích xóa bỏ doanh thu năng lượng của Moscow. Tuy nhiên, Slovakia và Hungary đã cáo buộc nhà lãnh đạo Kiev cố tình gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng vì lợi ích chính trị.

Hợp đồng chuẩn tháng trước tại trung tâm khí đốt TTF của Hà Lan đã tăng hơn 4% vào ngày 31/1/2025, vượt qua mức 590 USD cho một nghìn mét khối, hoặc 53,62 euro cho mỗi megawatt-giờ, kéo dài đà tăng của những ngày trước đó.

Dữ liệu cho thấy, mức dự trữ khí đốt của EU đã giảm xuống còn khoảng 55%, thấp hơn đáng kể so với mức 72% được ghi nhận cùng kỳ năm ngoái và thấp hơn mức trung bình 5 năm là 62%.

Các nhà phân tích dự đoán nhu cầu sưởi ấm sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh nhiệt độ được dự báo sẽ tiếp tục giảm trong những ngày tới.

EU đã phải đối mặt với tình trạng sụt giảm mạnh lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga, vốn trước đây chiếm 40% tổng nguồn cung của khối, do các lệnh trừng phạt liên quan đến Ukraine và vụ phá hoại đường ống Nord Stream năm 2022.

Để bù đắp, khối này đã tăng cường sự phụ thuộc vào việc nhập khẩu Khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) đắt tiền hơn từ Mỹ và Na Uy, đẩy chi phí năng lượng chung lên cao.

Các sự cố ngừng hoạt động gần đây tại các mỏ Gullfaks, Troll và Asgard của Na Uy đã hạn chế hơn nữa nguồn cung cấp năng lượng cho lục địa châu Âu.

Bất chấp những nỗ lực liên tục nhằm giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, các quốc gia thành viên EU vẫn nhập khẩu khối lượng LNG kỷ lục của Nga.

Trong nửa đầu năm 2024, Nga nổi lên là nhà cung cấp LNG lớn thứ hai của EU, chỉ sau Mỹ, theo dữ liệu từ Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đây đã thúc giục Brussels mua thêm LNG của Mỹ, đe dọa sẽ áp thuế nếu họ không tuân thủ.

Theo The MarketWatch, các nhà phân tích tại DNB Markets đã cảnh báo rằng, EU sẽ ngày càng phụ thuộc vào LNG trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng, vì mức hiện tại là “không đủ” để thị trường châu Âu “cân bằng và xây dựng lại hàng tồn kho cho mùa đông tới”.

Các quan chức EU hiện đang thảo luận về khả năng nối lại hoạt động nhập khẩu khí đốt của Nga như một phần của thỏa thuận tiềm năng giải quyết xung đột Ukraine, tờ Financial Times đưa tin tuần này.

Tuy nhiên, vẫn còn cảnh giác rằng, động thái như vậy có thể làm suy yếu những nỗ lực đang diễn ra nhằm đa dạng hóa các nguồn năng lượng và giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp của Nga.

Moscow cũng đã bày tỏ sự hoài nghi về tính khả thi của kế hoạch được báo cáo.