Mức thuế quan không chỉ cao hơn nhiều so với mức 7,5%-25% được áp dụng đối với Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, mà nền kinh tế Trung Quốc cũng đang ở trong tình thế dễ bị tác động hơn nhiều.
Công nhân đang làm việc tại một công trường xây dựng tỉnh Hà Bắc – Trung Quốc. Ảnh: Tân Hoa Xã
Vào năm 2018, thị trường bất động sản tăng trưởng mạnh mẽ, thúc đẩy khoảng 1/4 hoạt động kinh tế của Trung Quốc.
Điều đó có nghĩa là tài chính của các chính quyền địa phương, vốn phụ thuộc rất nhiều vào việc đấu giá đất cho các dự án nhà ở, không bị tác động mạnh mẽ. Nhờ đó, Trung Quốc “hấp thụ” được cú sốc thuế quan.
Nhưng kể từ năm 2021, thị trường bất động sản Trung Quốc đã suy thoái nghiêm trọng và doanh thu của chính quyền địa phương đã giảm mạnh.
Nguồn cung nhà ở quá thừa đồng nghĩa với việc lĩnh vực này có thể không bao giờ trở lại vị trí dẫn đầu tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Tiếp đó, sự suy thoái của lĩnh vực bất động sản đã khiến các chính quyền địa phương phải gánh chịu khoản nợ không bền vững.
Trong khi Bắc Kinh đang nỗ lực hỗ trợ tài chính để giúp hạn chế các khoản nợ thì kịch bản áp thuế từ Mỹ sẽ khiến Trung Quốc càng khó ứng phó với bất kỳ cú sốc tăng trưởng nào từ bên ngoài.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính tổng nợ của chính phủ Trung Quốc là 147 ngàn tỉ nhân dân tệ (20,7 ngàn tỉ USD) vào cuối năm 2023. Thêm nợ hộ gia đình và doanh nghiệp, con số đó vượt quá 350 ngàn tỉ nhân dân tệ – xấp xỉ 3 lần quy mô của nền kinh tế, theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế.
Tiền lương và lương hưu thấp, tỉ lệ thất nghiệp cao ở thanh niên và mạng lưới an sinh xã hội yếu kém khiến chi tiêu của hộ gia đình Trung Quốc giảm xuống dưới mức 40% GDP, thấp hơn khoảng 20 điểm% so với mức trung bình toàn cầu.
Cuộc khủng hoảng bất động sản, tình trạng nợ công chồng chất và mức tiêu dùng yếu kém đều đã thúc đẩy áp lực giảm phát. Đồng nhân dân tệ yếu hơn khoảng 10% so với đồng USD so với đầu năm 2018, khi Washington công bố kế hoạch áp thuế.
Lần này, đồng nhân dân tệ có thể phải giảm 18% so với đồng USD để bù đắp mức thuế quan 60% của Mỹ, đây được xem là mức thấp chưa từng thấy kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á những năm 1990.
Chủ tịch Trung Quốc chúc mừng
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc điện đàm với ông Donald Trump hôm 6-11, sau chiến thắng sớm của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Theo truyền thông Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình đã chúc mừng ông Trump và kêu gọi tiếp tục đẩy mạnh hợp tác giữa 2 nước.
