Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đình chỉ xuất khẩu một số công nghệ quan trọng sang Trung Quốc, gồm chất bán dẫn và động cơ phản lực cho hãng máy bay Comac, tờ New York Times cho biết.

Động thái này nhằm đáp trả việc Bắc Kinh gần đây hạn chế xuất khẩu khoáng sản quan trọng sang Mỹ. Các doanh nghiệp Trung Quốc sản xuất máy bay, ô tô, robot và chip bán dẫn – vốn phụ thuộc vào công nghệ hoặc nguyên liệu nhập khẩu – có thể chịu ảnh hưởng nặng nề.

Căng thẳng leo thang đang đẩy 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới tiến gần hơn đến một cuộc chiến chuỗi cung ứng, khi cả Washington và Bắc Kinh đều sử dụng quyền kiểm soát các yếu tố kinh tế chiến lược để giành lợi thế trong cuộc đối đầu thương mại ngày càng gay gắt.

Một nguồn tin cho biết Bộ Thương mại Mỹ đã đình chỉ một số giấy phép cho phép các công ty Mỹ cung cấp công nghệ và linh kiện cho hãng hàng không quốc doanh Comac của Trung Quốc.

Comac đang phát triển dòng máy bay C919 – đối thủ của Boeing 737 và Airbus A320. Dù đã đưa vào khai thác thương mại từ năm 2023, C919 vẫn phụ thuộc vào linh kiện từ Mỹ và châu Âu, bao gồm động cơ do GE Aerospace sản xuất. Hiện tại, C919 chỉ bay trong phạm vi Trung Quốc và Hồng Kông.

Các chuyên gia nhận định Trung Quốc sẽ tiếp tục phụ thuộc vào Boeing, Airbus và các nhà cung cấp phương Tây trong nhiều năm tới do chưa thể tự chủ sản xuất máy bay thương mại hoàn toàn.

Theo nhà phân tích Ron Epstein của Bank of America, máy bay C919 có các nhà cung cấp linh kiện chính bao gồm 48 đến từ Mỹ, 26 từ châu Âu và 14 của Trung Quốc.

Richard Aboulafia – giám đốc điều hành của công ty tư vấn hàng không AeroDynamic Advisory (Mỹ) – cho biết không có giải pháp thay thế nội địa nào tại Trung Quốc cho hầu hết các linh kiện chính của C919 vốn do phương Tây sản xuất, nghĩa là Mỹ “có thể khiến kế hoạch của Comac dừng lại bất cứ lúc nào”.

Các linh kiện chính của máy bay thương mại C919 do Trung Quốc sản xuất trong nước đều do các nhà cung cấp nước ngoài cung cấp, phần lớn đến từ Mỹ. Động cơ LEAP-1C là bộ phận quan trọng nhất của C919, được sản xuất bởi CFM International – một liên doanh giữa General Electric Aerospace (Mỹ) và Safran Group (Pháp).

Ngoài linh kiện máy bay, chính quyền ông Trump cũng đình chỉ xuất khẩu phần mềm thiết kế chip do Cadence, Synopsys và Siemens cung cấp.

Trung Quốc đang đẩy nhanh nỗ lực phát triển chip bán dẫn nội địa, đặc biệt sau khi Mỹ và các đồng minh hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến và thiết bị sản xuất liên quan nhằm kiềm chế tiến bộ AI của nước này. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn phải dựa vào phần mềm và máy móc nhập khẩu trong sản xuất chip hiện đại.

Tham khảo: NYT, Reuters