Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) vừa gửi kiến nghị lên Bộ Công Thương đề nghị tháo gỡ khó khăn cho ngành gạo sau khi Philippines thông báo tạm dừng nhập khẩu gạo trong 2 tháng, bắt đầu từ 1-9. Đây là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 40%-45% thị phần, nên động thái này có thể khiến hàng loạt hợp đồng chờ giao bị đình trệ, tăng tồn kho và gây áp lực thanh khoản cho doanh nghiệp.

VFA cho biết doanh nghiệp gạo đang gặp khó kép, vừa chịu ảnh hưởng từ lệnh ngừng nhập, vừa gặp vướng mắc về chính sách hoàn thuế GTGT theo quy định mới có hiệu lực từ 1-7. Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu đã giảm 5-10 USD/tấn, còn khoảng 510 USD/tấn. Lúa gạo Đài Thơm 8 – loại chủ lực xuất sang Philippines, hiện dao động khoảng 6.600 đồng/kg, giảm 100-200 đồng so với vài ngày trước.

Thị trường nội địa tại ĐBSCL cũng bắt đầu có dấu hiệu chững lại, khi nhiều thương lái hạn chế thu mua vì lo ngại đầu ra bị siết. VFA cảnh báo nếu tình trạng kéo dài, không chỉ doanh nghiệp thiệt hại mà giá lúa giảm sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân.

Trước tình hình đó, VFA đề nghị Bộ Công Thương có công hàm gửi Bộ Nông nghiệp Philippines nhằm đề xuất hướng tháo gỡ. Trường hợp không thể dỡ hoàn toàn lệnh cấm, có thể đàm phán điều chỉnh theo hướng giới hạn chủng loại gạo chịu ảnh hưởng, căn cứ trên Biên bản ghi nhớ thương mại gạo song phương còn hiệu lực đến năm 2028.