Việt Nam nổi tiếng với nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống lâu đời, dựa trên việc sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường là mây tre, cói đan. Đây cũng là ngành mang lại giá trị xuất khẩu lớn.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong tháng 9/2024, xuất khẩu nhóm mặt hàng mây, tre, cói, thảm của Việt Nam đạt 50,43 triệu USD, giảm 4,5% so với cùng kỳ năm 2023.
Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sản phẩm mây, tre, cói, thảm đạt 594,8 triệu USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2023.
Xét về thị trường, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm, đạt hơn 247 triệu USD, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm tỷ trọng lên tới 41,6%. Riêng tháng 9, xuất khẩu mây, tre, cói và thảm sang Mỹ đã thu về gần 20 triệu USD, tăng 12% so với tháng 9/2023.
Xếp thứ 2 là thị trường Nhật Bản, đạt 45,4 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm tỷ trọng 7,6%.
Vương quốc Anh là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam ở lĩnh vực này khi thu về 31,6 triệu USD trong 9T/2024, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm tỷ trọng 5,3%.
Theo Tổng cục Lâm nghiệp, mây tre đan của Việt Nam là nhóm hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất trong nhóm lâm sản ngoài gỗ. Năm 2023, xuất khẩu nhóm hàng mây tre đan đem về cho Việt Nam hơn 733 triệu USD. Cùng với Trung Quốc, Indonesia và Philippines, Việt Nam là một trong 4 nước xuất khẩu mây tre đan lớn nhất thế giới.
Ngành mây tre đang dần phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong nội thất và trang trí nhà cửa. Sự quan tâm về xu hướng sống xanh, sử dụng các sản phẩm bền vững và thân thiện với môi trường đang thu hút người tiêu dùng thế giới và mở ra cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp và làng nghề tại Việt Nam.
Hiệp hội Xuất khẩu hàng Thủ công mỹ nghệ nhận định, khả năng Việt Nam chiếm lĩnh 10 – 15% thị phần thế giới là hoàn toàn khả thi. Khi quy mô thị trường tre toàn cầu dự kiến đạt 82,9 tỷ USD vào năm 2028, mây, tre có thể mang về hàng tỷ USD cho Việt Nam.
Diện tích tre trong nước rất lớn, lên đến 1,5 triệu ha, phân bố ở hầu hết các tỉnh trên cả nước, trong đó có 37/63 tỉnh có diện tích trên 10.000 ha. Tài nguyên tre Việt Nam phong phú và đa dạng với hàng trăm loài, trong đó có một số loài kinh tế cao như luồng, lùng, trúc sào, lồ ô, bương, tầm vông, tre gai. Nhờ vậy, sản phẩm của Việt Nam vô cùng đa dạng mẫu mã, giá cả hợp lý, được khách quốc tế ưa chuộng.
Bên cạnh đó, nghề thủ công mây tre đan đã có truyền thống lâu đời tại Việt Nam, nghệ nhân có tay nghề cao, giúp tạo ra các sản phẩm chất lượng, thẩm mỹ, giá trị sử dụng lâu dài. Cả nước có trên 1.000 làng nghề mây tre đan, chiếm 24% tổng số các làng nghề thủ công mỹ nghệ.
