Nhà sản xuất xe điện (EV) Việt Nam VinFast vừa công bố kết quả ấn tượng trong năm 2024, với 97.300 xe điện được bán ra trên toàn cầu, trong đó khoảng 87.000 xe đến từ thị trường nội địa Việt Nam. Đây là bước tiến đáng kể so với 34.855 xe bán ra năm 2023, cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của thương hiệu này. 

Với mục tiêu đầy tham vọng tăng gấp đôi doanh số lên khoảng 200.000 xe vào năm 2025, VinFast đang nỗ lực mở rộng tại các thị trường như Ấn Độ, Indonesia, Philippines, và có kế hoạch thâm nhập Trung Đông cùng một số quốc gia Đông Nam Á khác. 

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt với các “gã khổng lồ” như Tesla, BYD và các nhà sản xuất Trung Quốc khác, 2025 được xem là năm bản lề quan trọng để xác định xem liệu VinFast có thể vươn mình trở thành một thế lực trên bản đồ ô tô điện thế giới.

Mục tiêu 200.000 xe có khả thi?

VinFast đã cho thấy khả năng tăng trưởng vượt bậc tại Việt Nam, nơi hãng chiếm lĩnh thị trường nội địa nhờ sự hậu thuẫn từ tập đoàn mẹ Vingroup và chiến lược bán hàng thông qua các công ty liên kết như Xanh SM – đơn vị taxi điện vượt mặt Grab tại Việt Nam trong quý cuối năm 2024. 

Tuy nhiên, để đạt mục tiêu 200.000 xe vào năm 2025, VinFast cần vượt qua ranh giới quốc gia và khẳng định mình trên trường quốc tế. Theo Reuters, VinFast đã vượt mục tiêu bán 80.000 xe năm 2024 với 97.000 xe, phần lớn nhờ quý IV bùng nổ với hơn 53.000 xe được giao. Chủ tịch VinFast, bà Lê Thị Thu Thuỷ, khẳng định: “Kết quả năm 2024 vượt kỳ vọng, thể hiện khả năng thích ứng của chúng tôi trước biến động kinh tế toàn cầu”.

Các chuyên gia quốc tế cũng đánh giá cao tham vọng của VinFast. Liz Lee, chuyên gia phân tích tại Counterpoint Research, nhận định trên CNBC “VinFast đang nhắm đến các thị trường không có ngành công nghiệp ô tô nội địa mạnh, nơi họ ít gặp trở ngại chính trị hơn”.

 Điều này giải thích chiến lược mở rộng của hãng tại Ấn Độ, Indonesia và Philippines, nơi cơ sở hạ tầng xe điện đang phát triển nhanh chóng nhưng cạnh tranh từ các thương hiệu nội địa còn hạn chế. Tuy nhiên, bà Lee cũng cảnh báo: “Để duy trì tăng trưởng dài hạn, VinFast cần cạnh tranh với các nhà sản xuất Trung Quốc như BYD, vốn đang thống trị ở các thị trường mới nổi nhờ giá rẻ và công nghệ tiên tiến”.

So với Tesla và BYD, VinFast có lợi thế về giá cả ở phân khúc trung cấp và thấp. Ví dụ, mẫu VF 3 có giá khởi điểm khoảng 13.000 USD tại Việt Nam, rẻ hơn đáng kể so với BYD Dolphin (26.130 USD tại Việt Nam) hay Tesla Model 3 (khoảng 40.000 USD tại Mỹ). Tuy nhiên, Tesla dẫn đầu về công nghệ tự lái và thương hiệu toàn cầu, trong khi BYD thống trị nhờ sản xuất pin nội bộ và doanh số kỷ lục 3 triệu xe năm 2023. VinFast, với tư cách là một “tân binh,” cần chứng minh năng lực cạnh tranh ngoài thị trường nội địa.

Vẫn có những yếu tố ngoài tầm kiểm soát có thể tác động đến mục tiêu 200.000 xe của VinFast. Chính sách thương mại của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu, đặc biệt khi ông Trump giảm hỗ trợ xe điện và áp thuế cao với hàng châu Á. Ngược lại, châu Âu với mục tiêu giảm CO2 năm 2025 có thể là cơ hội nếu VinFast đáp ứng tiêu chuẩn khí thải. 

Tại châu Á, sự cạnh tranh từ BYD (đã mở nhà máy tại Thái Lan) và các thương hiệu Trung Quốc khác cũng sẽ là rào cản. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng sạc điện tại các thị trường mới như Ấn Độ hay Philippines vẫn còn hạn chế cũng là một điểm cần tính toán. 

Thuận lợi: Động lực từ chiến lược toàn cầu hóa

VinFast có một số lợi thế rõ ràng để hiện thực hóa mục tiêu 200.000 xe. Thứ nhất, hãng đang đa dạng hóa thị trường. Ngoài Việt Nam, VinFast đã thâm nhập Bắc Mỹ, châu Âu và các nước châu Á như Ấn Độ (nơi nhà máy lắp ráp dự kiến hoạt động năm 2025). 

VinFast đang ưu tiên các thị trường dễ tiếp cận hơn trong ngắn hạn, như Ấn Độ và Indonesia, nơi nhu cầu xe giá rẻ tăng cao. Theo báo cáo của Rho Motion, doanh số xe điện toàn cầu dự kiến vượt 20 triệu xe vào năm 2025, với châu Á và các thị trường mới nổi chiếm tỷ trọng lớn – đây là cơ hội vàng cho VinFast.

Thứ hai, sự hỗ trợ tài chính từ Tập đoàn Vingroup là bệ phóng quan trọng. Reuters đưa tin VinFast sẽ nhận 3,35 tỷ USD từ Vingroup và nhà sáng lập Phạm Nhật Vượng đến năm 2026, giúp hãng có nguồn kinh phí ổn định để hoạt động. Điều này tương tự chiến lược của Tesla trong giai đoạn đầu, khi Elon Musk liên tục bơm vốn để thúc đẩy tăng trưởng.

Thứ ba, VinFast tận dụng xu hướng “phi đô la hóa” và nhu cầu xe điện giá rẻ. Các mẫu xe như VF 3, VF 5 đã chứng minh sức hút tại Việt Nam, và nếu được định giá cạnh tranh tại các thị trường mới, hãng có thể thu hút người tiêu dùng từ tay các đối thủ Trung Quốc như XPeng hay NIO.

Khó khăn: Cạnh tranh khốc liệt 

Tuy nhiên, VinFast đối mặt với không ít thách thức. Đầu tiên là sự phụ thuộc lớn vào thị trường Việt Nam, nơi 87.000/97.000 xe được bán trong năm 2024. Để đạt 200.000 xe, hãng cần tăng doanh số quốc tế từ mức khoảng 7.000 xe (2024) lên ít nhất 100.000 xe – một bước nhảy vọt khó khăn khi cạnh tranh với Tesla (1,8 triệu xe năm 2023) và BYD (3 triệu xe).

Thứ hai, VinFast thiếu thương hiệu toàn cầu và công nghệ tiên tiến so với Tesla. Trong khi Tesla đầu tư mạnh vào tự lái và trí tuệ nhân tạo, VinFast vẫn tập trung vào sản xuất cơ bản, chưa tạo được dấu ấn công nghệ riêng. Ngoài ra, các nhà sản xuất Trung Quốc như BYD, với chi phí sản xuất thấp và mạng lưới xuất khẩu rộng khắp (500.000 xe xuất khẩu năm 2024), đang chiếm lĩnh Đông Nam Á và Mỹ Latinh – những thị trường VinFast nhắm đến.

Thứ ba, VinFast chịu áp lực tài chính lớn. Dù đạt doanh số cao, hãng lỗ gần 2 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024, tương tự mức lỗ 2,4 tỷ USD năm 2023 (Finimize, 13/02/2025). 

Với mục tiêu 200.000 xe năm 2025, VinFast đang đặt mình vào cuộc đua khốc liệt với Tesla, BYD và các nhà sản xuất Trung Quốc. Thuận lợi từ chiến lược toàn cầu hóa, hỗ trợ tài chính và xu hướng thị trường là nền tảng vững chắc. Tuy nhiên, để vượt qua khó khăn về thương hiệu, công nghệ và cạnh tranh, VinFast cần chiến lược sắc bén hơn, từ tối ưu chi phí đến xây dựng dấu ấn riêng. 

Như Liz Lee nhận định: “VinFast có tiềm năng, nhưng họ phải chứng minh mình không chỉ là ngôi sao tại Việt Nam”. Năm 2025 sẽ là phép thử quyết định vị thế của VinFast trên bản đồ ô tô điện thế giới.